Ημέρα πένθους είναι για όλη την ορθοδοξία η σημερινή μέρα. Στις εκκλησίες όλης της επικράτειας χτυπούν πένθιμα οι καμπάνες καθώς η Μεγάλη Παρασκευή σηματοδοτεί την κορύφωση του θείου Δράματος.
Το πρωί στους ιερούς ναούς ψάλλονται οι Μεγάλες Ώρες, που είναι ύμνοι οι όποιοι περιέχουν, τροπάρια, Αποστόλους, Ευαγγέλια και Ευχές.
Αμέσως μετά ακολουθεί ο Εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής όπου γίνεται και η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου. Εκεί ο ιερέας αφαιρεί από το σταυρό το σώμα του Ιησού και το τοποθετεί στο Ιερό Κουβούκλιο, ένα ύφασμα πάνω στο οποίο έχει κεντηθεί ή ζωγραφιστεί ο Χριστός νεκρός.
Οι εκκλησίες την σημερινή μέρα είναι ανοιχτές μέχρι αργά το βράδυ, προκειμένου να υποδεχτούν τους πιστούς οι οποίοι θα πάνε να προσκυνήσουν το νεκρό σώμα του Ιησού.
Τις βραδινές ώρες τελείται ο όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου με την υμνολογία να είναι σχετική με την ταφή του Κυρίου και τον πορεία του στο θάνατο (όπου αργότερα θα βγει θριαμβευτής μέσω της Αναστάσεώς Του).
Μετά τον όρθρο πραγματοποιείται σε κάθε ενορία, σε κάθε γειτονιά, η περιφορά του επιταφίου και του σταυρού, ενώ ψάλλονται σε τρεις στάσεις τα Εγκώμια του Επιτάφιου Θρήνου, τα οποία είναι μικρά τροπάρια.
• «Η ζωή εν τάφω κατετέθης, Χριστέ, και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο, συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σήν.»
• «Άξιον εστί μεγαλύνειν σε τον ζωοδότην, τον εν τω σταυρώ τας χείρας εκτείναντα και συντρίψαντα το κράτος του εχθρού»
• «Αι γενεαί πάσαι, ύμνον τη ταφή σου προσφέρουσι, Χριστέ μου»
• «Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου Τέκνον, πού έδυ σου το κάλλος;»
Το κατανυκτικό κείμενο του ύμνου αποδίδει τον πόνο της Παναγίας για τον επίγειο θάνατο του μοναδικού υιού της. Είναι ένα μοιρολόι, μεγάλο θρησκευτικό τραγούδι στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου. Εξιστορεί την σταύρωση του Ιησού και εκφράζει τον πόνο της Αγίας του Μητέρας.
” Ω γλυκύ μου έαρ,
γλυκύτατόν μου Τέκνον,
πού έδυ σου το κάλλος;
Υιέ Θεού παντάναξ,
Θεέ μου πλαστουργέ μου,
πώς πάθος κατεδέξω;
Έρραναν τον τάφον αι Μυροφόροι μύρα,
λίαν πρωί ελθούσαι.
Ω Τριάς Θεέ μου,
Πατήρ Υιός και Πνεύμα,
ελέησον τον κόσμον.
Ιδείν την του Υιού σου,
Ανάστασιν, Παρθένε,
αξίωσον τους δούλους σου”.