Ένα από τα σπουδαιότερα και πιο διάσημα έργα του Γρηγορίου Ξενόπουλου, η εμβληματική Στέλλα Βιολάντη που την υποδύεται η Ευγενία Δημητροπούλου, σε σκηνοθεσία Γιώργου Λύρα, μετά τη θερμή ανταπόκριση κοινού και κριτικών την προηγούμενη θεατρική σεζόν, ανεβαίνει τον Οκτώβριο, για δεύτερη χρονιά, από τα Αθηναϊκά Θέατρα και τη θεατρική ομάδα Μπουλούκι, στο θέατρο Δημήτρης Χορν.
Ο Γιώργος Λύρας, συνεχίζει τη μελέτη του ελληνικού έργου και επαναφέρει την ιστορία της ηρωίδας-σύμβολο μέσα από μια σύγχρονη ματιά και ανάγνωση. Η προσέγγισή του στο έργο, είναι ποιητική, μακριά από ηθογραφικούς περιορισμούς, στο χρόνο του μύθου και σε τόπο που καθορίζεται μόνο από το αίσθημα. Μαζί με την θεατρική του ομάδα Μπουλούκι, άλλωστε, επιδιώκουν την αναβίωση σε μία πιο σύγχρονη εκδοχή, ελληνικών έργων που «απουσιάζουν» για χρόνια από τη θεατρική σκηνή, ενώ προετοιμάζουν και το ανέβασμα άλλων, που δεν έχουν δει ποτέ τα φώτα της σκηνής. Η δική του ηρωίδα, είναι αθώα και πολύπλοκη, ευγενική αλλά και «των άκρων», πληγωμένη, ηρωική και αφοπλιστική, τρυφερή και εμμονική, εξιδανικευμένη και ταυτόχρονα γήινη και γεμάτη ζωή. Δεν ανήκει σε κάποια εποχή.
Δυο λόγια για το έργο
Η Στέλλα Βιολάντη, κόρη του Ζακυνθινού μεγαλέμπορου Παναγή Βιολάντη, ενδίδει στην ερωτική πολιορκία ενός ξεπεσμένου ευγενούς, του Χρηστάκη Ζαμάνου, ζώντας μέσα στη γλυκιά πλάνη των αισθημάτων της και χωρίς να υπολογίσει την αντίδραση του ασφυκτικού αστικού περίγυρου των αρχών του 20ου αιώνα. Σε μια χρωμαστιστή κόλλα χαρτί του απαντά «Είμαι δική σου. Αγάπα με». Αυτό είναι το έγκλημά της για το οποίο θα πληρώσει πολύ ακριβά. Ο ερωτάς της θα είναι μαρτυρικός. «Έρως Εσταυρωμένος».
Διανομή (αλφαβητικά) :
Μαρία Βιολάντη : Νεκταρία Γιαννουδάκη
Στέλλα Βιολάντη : Ευγενία Δημητροπούλου
Νταντής: Ηλίας Λάτσης
Νιόνια : Πηνελόπη Μαρκοπούλου
Χρηστάκης Ζαμάνος : Μάρκος Παπαδοκωνσταντάκης
Παναγής Βιολάντης : Δημήτρης Παπανικολάου
Ασημίνα : Αθηνά Σακαλή
«Την υπόθεση του έργου την πήρα απ’ τη ζωή. Όχι μόνο στη Ζάκυνθο και στην Επτάνησο, αλλά και στην Αθήνα, στην Πάτρα, ερωτευμένα κορίτσια φυλακίζονταν εκείνο τον καιρό σε σοφίτες και καταγώγια ως να ξεχάσουν, να αρνηθούν την απαγορευμένη τους αγάπη ή να πεθάνουν”, γράφει ο μέγας ψυχογράφος της ελληνικής αστικής πεζογραφίας, ο οποίος μεταπλάθει το 1909 την περίφημη νουβέλα του “Έρως Εσταυρωμένος” για τη σκηνή, κατά παραγγελία της Μαρίκας Κοτοπούλη, χαρίζοντας στο ελληνικό κοινό ένα από τα αρτιότερα έργα του.
“Ο έρωτας είναι παράγων θανάτου” γράφει στην κριτική του για το έργο ο Μ. Καραγάτσης. Και ο ίδιος ο Ξενόπουλος: ” Έργο δακρυγόνο η Στέλλα Βιολάντη δεν στάθηκε ποτέ. Ο θεατής που ξέρει από θέατρο ανατριχιάζει, σπαράσσεται, αισθάνεται δέος αλλά δεν κλαίει“.
Την ηρωίδα έχουν σφραγίσει με τις ερμηνείες τους η Μαρίκα Κοτοπούλη, η Κυβέλη, η Ελένη Παπαδάκη, η Μαίρη Αρώνη, η Ελένη Χατζηαργύρη, η Νίκη Τριανταφυλλίδη, η Υβόννη Μαλτέζου.